خودروی فرسوده چه خودرویی است؟
عمر مفید یکی از مهمترین معیارهایی است که در تعریف خودروهای فرسوده در اکثر کشورهای دنیا و متعاقباً در ایران موردتوجه بوده است.
در حالی که عمر مفید تعریفشده برای یک خودرو در اکثر کشورهای دنیا بین 5 و بعضاً در برخی کشورهای پیشرفته بالای 10 سال است، اما این معیار تقریباً در ایران مغفول مانده و مصرفکنندگان توجهی به عمر مفید ندارند.
در نظر شهروند ایرانی، خودروی فرسوده یعنی خودروی چند سال کارکرده و در نظر کارشناسان خودرویی که نتواند معاینه فنی بگیرد.
بر اساس آخرین مصوبه هیئتوزیران، سن فرسودگی خودروهای سواری شخصی، سواری دولتی، تاکسی (سواری و ون)، مینیبوس و میدی بوس، اتوبوس درونشهری و برونشهری، کامیون و کشنده، وانت، موتورسیکلت و سایر وسایل نقلیه باری و مسافری تا آخر برنامه پنجم توسعه به بیست سال کاهش خواهد یافت.
این در حالی است که در مصوبههای پیشین دولت برای سواری شخصی ۲۵ سال، سواری دولتی ۱۵ سال، تاکسی (سواری و ون) ۱۰ سال، مینیبوس و میدی بوس ۱۵ سال، اتوبوس درونشهری ۱۰ سال و برونشهری ۱۵ سال، کامیون و کشنده ۲۵ سال، وانت ۱۵ سال، موتورسیکلت ۱۰ سال و سایر وسایل نقلیه باری و مسافری ۲۵ سال تعیین شده بود.
بازار داغ خودروهای فرسوده
اگرچه بیش از چند سال از ورود دولت به موضوع حذف و جایگزینی خودروهای فرسوده میگذرد و در همین زمینه هم اقدامات خاصی از جمله راهاندازی سیستم اینترنتی ثبتنام و یا اعطای تسهیلات بانکی به مالکان صورت گرفته شده است، با این حال شواهد حاکی از روند کند تحقق این موضوع و باز شدن پای دلالان است.
اگر سری به نیازمندیهای روزنامه همشهری بزنید با خیل عظیم آگهیهای خریدوفروش این نوع از خودروها روبهرو خواهید شد که هرکدام خود را منصفترین خریدار مینامند.
با نگاهی به قیمتهای درجشده ر این آگهیها، در ابتدای امر ممکن است که قیمتهای مذکور برای افراد معمولی کمی منطقی جلوه کند، اما برای دلالان و کسانی که به قولی در این کار دستی دارند، قیمتها نهتنها منطقی نبوده بلکه حتی پایینتر از عرف هم است.
بر اساس گفتههای چندی از فعالین این بازار، پیچوخم اداری و بسته بودن سایت ثبتنام اینترنتی برای افراد در مدتزمانی مشخص باعث میشود تا برخلاف بازار خریدوفروش خودروهای معمولی، این نوع از بازار حسابی داغ باشد.
یکی از خریداران خودروهای فرسوده در توضیح نحوهٔ خریدوفروش این نوع از خودروها به خبرنگار بازارخبر گفت: معمولاً قیمت خریداریشده برای خودروهای فرسوده باید بر اساس مرکز اقساط باشد؛ با این حال خیلی از خریداران به بهانههای مختلف از قیمت میکاهند.
به گفتهٔ این خریدار بازار خودرو، قیمتهای اعلامشده در این بازار حتی از سوی مرکز اقساط کشور هم مثل دلار میماند که هرروز بالا و پائین میرود و هیچ نظارتی بر روی آنها نیست.
بر اساس همین گفتهها و طبق اعلام مرکز اقساط کشور، در حال حاضر خودروهای بین سالهای 49 تا 83 جزء خودروهای اقساطی به شمار میروند که هزینهٔ خرید مصوب در نظر گرفته شده برای آنها 3 میلیون و 900 هزار تومان است.
توضیح جدول
همانطور که گفته شد قیمت حال خرید خودروهای فرسوده در هر نوعی، 3 میلیون و 900 هزار تومان است که با نگاهی به جدول زیر این فاصله قیمتی بین آنچه هست و آنچه باید باشد، کاملاً به چشم میخورد.
از سوی دیگر همانطور که برخی از خریداران معتقدند، با اعمالنظر کارشناسی شده ممکن است که قیمت آر آنچه گفتهشده پایینتر هم بیاید.